نحوه محاسبه بیمه مشاغل سخت و زیان آور
چنانچه کارگر در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به کار باشد، به ازای هر سال که حق بیمه خود را پرداخت می کند، یک و نیم سال سابقه بیمه برای وی در نظر گرفته می شود.
در صورتی که کارگر هم در مشاغل سخت و زیان آور و هم در مشاغل عادی کار کرده باشد، به ازای هر سال کارسخت، ۱.۵ سال برای وی درنظر گرفته می شود.
در این مشاغل کارفرما موظف است که علاوه بر ۲۳% حق بیمه مشاغل عادی، ۴% حق بیمه اضافی برای این مشاغل پرداخت نماید. بنابر آنچه گفته شد سهم کارفرما در این مشاغل ۲۷% است.
به این نکته توجه داشته باشید در مورد افرادی که قبل از سال ۸۳ در این مشاغل مشغول به کار بوده اند، علاوه بر ۴% اضافی حق بیمه، ۴% دیگر نیز افزوده می شود و در مجموع سهم پرداختی کارفرما به ۳۱% می رسد.
- بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان آور:
در مشاغل سخت و زیان آور مطابق با بخش اول بند (ب) تبصره ۲ قانون بازنشستگی پیش از موعد، کارگران چنانچه حداقل بیست سال متوالی و یا بیست و پنج سال متناوب سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، بدون در نظر گرفتن شرط سنی می توانند درخواست خود را به اداره کار و امور اجتماعی استان ها مطرح کنند تا در کمیته های استانی بررسی گردد.
در ادامه منظور از متوالی و متناوب بودن اشتغال در این کارها را توضیح خواهیم داد:
ایام زیر در صورتی که در فواصل اشتغال به کارهای سخت و زیان آور قرار بگیرند بعنوان سابقه اشتغال در نظر گرفته می شوند:
- تعطیلات رسمی
- تعطیلات هفتگی
- روزهای استفاده از مرخصی استحقاقی
- ایام استفاده از مرخصی بدلیل فوت پدر، مادر، همسر و یا مرخصی ازدواج به مدت ۳ روز ( در این مدت مشمول دریافت دستمزد هستند)
- ایام استفاده از استراحت پزشکی یا مرخصی استعلاجی
چنانچه در فواصل اشتغال ایام زیر قرار بگیرد منجر به زایل شدن توالی اشتغال در کارهای سخت نمی شوند:
- دوران خدمت سربازی به شرطی که بیمه شده حداکثر تا دو ماه بعد از خدمت به کار سابق خود برگردد و یا مشغول به کار در مشاغل سخت دیگری شود.
- ایام خدمت در جبهه
- ایامی که کارگاه به طور موقت بر اثر عوامل طبیعی مانند سیل، زلزله و … تعطیل می شود و این تعطیلی از اراده کارفرما و کارگر خارج باشد.
- ایام استفاده از بیمه بیکاری (در صورتی که بیمه شده بلافاصله بعد از اتمام این دوران مشغول به کار در مشاغل سخت شود)
- دوران اسارت سیاسی به گونه ای که بیمه شده بعنوان آزاده شناخته شود
موارد زیر اگر در فواصل کارهای سخت و زیان آور قرار بگیرند باعث تناوب در شغل شده و توالی اشتغال از بین می رود:
- بیکاری بدون دریافت بیمه بیکاری
- بیمه اختیاری
- اشتغال در حرف و مشاغل آزاد
- استفاده از مرخصی بدون حقوق
- اخراج، بازخرید و استعفا
- غیبت غیرموجه بیشتر از ده روز که منجر به اخراج موقت یا دائم شود
- اشتغال در کارهای عادی
نکات مهم در خصوص مشاغل سخت و زیان آور
اگر شغل شما در میان مشاغلی که به عنوان مشاغل سخت و زیان آور در بالا ذکر شد نبود باید بدانید که:
۱- مسئولیت تطبیق و تشخیص مشاغل سخت و زیان آور به عهده کمیته های بدوی و تجدید نظر استانی موضوع ماده ۸ آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی می باشد.
۲- شما می توانید به سایت مربوطه و یا به ادارات تعاون کار و رفاه اجتماعی استان مراجعه و نسبت به تکمیل فرم شماره یک اقدام تا پرونده برابر مقررات در کمیته استانی مورد بررسی قرار گیرد.
۳- در مشاغل سخت و زیان‌آور کارگر به تناسب کاری که انجام می‌دهد در طول یک سال کاری برای آنان یک سال‌ونیم کار محسوب می‌شود، ولی در برخی از واحد‌های کار، اضافه‌کاری با توافق میان کارگر و کارفرما صورت می‌پذیرد.
در آیین نامه مشاغل سخت و زیان آور قید شده است که در مشاغل دشوار هیچ اجباری مبنی بر اضافه‌کاری نیست و بکار گیری کارگر به دلیل اینکه با کارفرما توافق کرده است که بیشتر از ساعت مقرر بایستد، اشتباه و خلاف اصول اخلاقی است.
هیچ گونه بند و یا تبصره‌ای در قانون کار و تامین اجتماعی مبنی بر اضافه کاری در مشاغل سخت و زیان‌آور و یا مشاغل عادی قید نشده است و در قانون آورده شده که هرگونه اضافه کاری باید مبتنی بر توافق میان کارگر و کارفرما باشد و کارگر مجبور به اضافه‌کاری نیست.