تقریبا در تمام دنیا، کارگران به عنوان اقشار کم درآمد به شمار رفته و در این صورت باید از آن‌ها به صورت ویژه حمایت شود.
در قانون کشور ما نیز از قشر کارگران حمایت‌های زیادی شده است که متاسفانه در حال حاضر، کارفرمایان توجهی نسبت به مقررات مربوطه نمی‌کنند.
قانون کار، موارد مختلفی را به جهت حمایت از کارگران در نظر گرفته است که وظیفه اجرای آن بر عهده کارفرما است. یکی از این موارد پرداخت پایه سنوات است.
زمانی که قرارداد کار بین کارگر و کارفرما منعقد می‌شود، هر یک موظف به انجام تعهدات مندرج در قرارداد هستند. کارفرما به دلیل آن که مسئولیت کلی کارگاه را بر عهده دارد، طبیعتا وظایف بیشتری در مقایسه با کارگران خواهد داشت.
وظیفه اصلی کارگر این است که وظایف و دستورات محول شده را به درستی و در راستای قانون در محل کار انجام دهد و در قبال آن نیز کارفرما موظف به پرداخت کلیه حقوق و مزایا شغلی است.
اختلافات بین کارگر و کارفرما زمانی اوج می‌گیرد که طرفین در اجرای وظایف خود کوتاهی کنند و در این صورت این امکان وجود دارد که طرح دعوا صورت گیرد. در مواردی نیز کارفرما از کارگر شکایت نموده اما در اغلب مواقع، این کارگران هستند که اقدام به شکایت از کارفرما می‌کنند.
دلایل اصلی که سبب مطرح شدن دعاوی کار می‌شود، عمدتا به مسائل مالی از قبیل پایه سنوات و پرداخت آن ارتباط دارند. کارفرما که در پرداخت حق و حقوق کارگران اهمال می‌ورزد، این موضوع دلیلی بر آن است که کارگر علیه وی شکایت کند.
یکی از موضوعاتی که سببی برای این است که کارگر از کارفرما شکایت کند، پایه سنوات می‌باشد. کارمندان و یا کارگران به خوبی با اصطلاح پایه سنوات آشنا هستند. پایه سنوات برای کارگران مشمول قاتون کار، جنبه مزایا داشته که کارفرما وظیفه پرداخت آن را دارد.
با شروع کار توسط کارگران، مبلغی به عنوان پایه سنوات برای کارگران در نظر گرفته می‌شود. پایه سنوات شامل مبالغ عیدی و سنوات شده که پرداخت آن به صورت ماهانه و یا مجموع آن در پایان سال صورت می‌گیرد.
در هر صورت، عدم پرداخت پایه سنوات، می‌تواند باعث شود تا کارگر از کارفرما شکایت نماید. از آن جهت که پایه سنوات مانند حقوق و دستمزد، تکلبفی برای کارفرما است، نپرداختن آن عواقب جبران ناپذبری برای کارفرما به همراه خواهد داشت.
لازمه شکایت علیه کارفرما به دلیل عدم پرداخت پایه سنوات ، ارائه دادخواست به اداره کار است. در این صورت کارگر باید به بهترین شکل ممکن اقدام به تنظیم دادخواست کند.
پایه سنوات چیست؟
در قانون کار، مزایا مختلفی برای کارگران در نظر گرفته شده است که یکی از آن‌ها، پایه سنوات است. پایه سنوات، ارتباط مستقیمی با میزان سوابق کاری کارگر دارد.
در این صورت کارگران با سابقه کار بالا، از میزان پایه سنوات بیشتری برخوردار خواهند بود. در ماده ٣٤ قانون کار، علاوه بر حقوق و دستمزد، مزایایی مانند حق اولاد، مسکن، عائله مندی و غیره برای کارگران در نظر گرفته شده است.
هدف قانونگذار از تعیین مزایا برای کارگران این است که انگیزه بیشتری برای انجام کار داشته باشند. صرف پرداخت حقوق و دستمزد نمی‌تواند منجر شود تا کارگر برای کارفرما کار انجام دهد، بلکه باید در کنار حقوق ماهانه، مزایا شغلی نیز برای کارگران تعیین گردد.
در مورد این موضوع که پایه سنوات چیست، باید گفت که پایه سنوات، مبلغی است که برای کارگران با سابقه بیش از یک سال در نظر گرفته می‌شود. همانطور که حداقل حقوق قانونی کار توسط وزات کار تعیین می‌شود، مبلغ پایه سنوات نیز توسط این وزارتخانه صورت می‌گیرد.
قانون کار با هدف جبران کسری حقوق کارگران، مزایا پایه سنوات را برای آن‌ها تعیین نموده است. قانونا از زمان شروع به کار کارگران، مبلغ سنوات به آن‌ها تعلق گرفته و مبالغ تعیین شده همراه با حقوق آن‌ها به صورت ماهانه پرداخت می‌شود.
البته این امکان وجود دارد که کارفرما، به صورت یکجا، سنوات را به همراه عیدی در پایان سال به کارگران پرداخت نماید.
کارگران مشمول دریافت پایه سنوات
قوانین مربوط به حقوق و مزایای پرداختی به کارگران، در طول چند سال اخیر، تغییرات قابل توجهی داشته است و این مسئله مقررات حق و حقوق مربوط به سنوات را نیز تغییر داده است. حال در رابطه با پرداخت سنوات ممکن است این سوال مطرح شود که چه کارگرانی از این مزایا کاری برخوردار هستند؟ آیا نوع قرارداد کار در تعلق گرفتن پایه سنوات به کارگران تاثیر دارد؟
تا قبل از سال ٩٢، در مورد تعلق گرفتن پایه سنوات به کارگرانی که قرارداد رسمی با کارفرما ندارند، اختلاف نظر بود اما با صدور بخشنامه در این زمینه، اختلاف‌نظرها برطرف گردید. در حال حاضر، کارگران قرارداد رسمی و غیر رسمی، از مزایا مربوط به پایه سنوات برخوردار هستند.
بنابراین تفاوتی بین نوع قرارداد کار نمی‌کند و حتی کارگرانی که قرارداد آن‌ها به صورت رسمی نیست، باز هم باید پایه سنوات به آن‌ها تعلق گیرد.
عدم پرداخت پایه سنوات از جانب کارفرما و شکایت کارگر از وی
همانطور که در بخش قبل عنوان شد، کارگران دارای قرارداد رسمی و غیر رسمی، مشمول برخورداری از پایه سنوات هستند. پایه سنوات نوعی مزایا جانبی برای کارگران که در کنار حقوق و دستمزد آن‌ها پرداخت می‌شود. در واقع سنوات با حداقل پایه حقوق وزارت کار جمع شده و به صورت ماهانه پرداخت می‌شود.
در هر صورت، پرداخت پایه سنوات، وظیفه قانونی برای کارفرما بوده که باید از عهده این تکلیف برآید. برخی از کارفرمایان، توجه خاصی نسبت به موضوع پایه سنوات نداشته و همین مسئله باعث می‌شود تا کارگر اقدام به شکایت علیه آن‌ها نماید.
الزامی بودن پرداخت سنوات به کارگران بدین معناست که عدم پرداخت آن می‌تواند حق شکایت را برای کارگران به وجود آورد.
بنابراین اگر کارفرما تمایل به پرداخت مبلغی تحت عنوان پایه سنوات به کارگران نداشته باشد، کارگر برای آن که بتواند در این شرایط از راه قانونی اقدام به مطالبه سنوات خود نماید، باید از طریق اداره کار این موضوع را پیگیری کند.
عدم پرداختن سنوات، رفتاری برخلاف قانون از جانب کارفرما بوده و کارگر با شکایت از کارفرما و همچنین با ارائه دلایل کافی می‌تواند سنوات خود را به صورت قانونی مطالبه کند.
دادخواست شکایت عدم پرداخت پایه سنوات
دادخواست مرتبط با شکایت کارگر علیه کارفرما با موضوع عدم پرداخت پایه سنوات، نیازمند آن است که قسمت‌های مختلف دادخواست به صورت تخصصی نگارش شوند.
با توجه به این که اداره کار، توجه خاصی نسبت به کلیات دادخواست نگارش شده دارند، تنظیم آن باید به نحوی صورت گیرد که مقررات شکلی و ماهوی مربوط به دادخواست نویسی، رعایت گردد. در همین زمینه، به بررسی نگارش هر کدام از بخش های دادخواست اشاره خواهیم کرد.
نحوه نگارش مشخصات خواهان و خوانده
در ارتباط با شکایتی که از طرف کارگر علیه کارفرما بابت نپرداختن پایه سنوات و به تبع آن دادخواستی ارائه شده است، لازم است که کلیات دادخواست به بهترین شکل ممکن تنظیم شود. در مورد نگارش دادخواست مربوطه، ابتدا باید مشخصات اصحاب دعوا نوشته شود.
کارگر به عنوان مدعی، اطلاعات وی در ستون خواهان و ستون خوانده مربوط به مشخصات کارفرما است. در این صورت اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی، اقامتگاه، شغل و سایر موارد در متن دادخواست عنوان می‌شود.
از آن جهت که دادخواست توسط کارگر ارائه می‌شود، باید اطلاعات مربوط به ستون خوهان به درستی تکمیل شده باشد و وجود نواقصی در این بخش می‌تواند به رد دادخواست منتهی شود.
نگارش تعیین خواسته
بعد از تکمیل ستون مربوط به خواهان، لازم است که قسمت تعیین خواسته نگارش شود. در واقع کارگر باید آنچه که از اداره کار تقاضا دارد، در این بخش عنوان کند. خواسته کارگر در ارتباط با شکایت مطرح شده، پرداخت پایه سنوات از طرف کارفرما می‌باشد.
در واقع با توجه به این که کارفرما، پایه سنوات کارگران را پرداخت نکرده است، باعث شده تا کارگر از وی شکایت کند. در این صورت در ستون تعیین خواسته، کارگر یا خواهان، رسیدگی به تخلف کارفرما در مورد پرداخت سنوات را تقاضا می‌کند.
در ستون تعیین خواسته، خواهان به شرح کلی خواسته خود نمی‌پردازد و صرفا به پرداخت سنوات از طرف کارفرما اشاره می‌نماید. قسمتی تحت عنوان شرح خواسته در دادخواست وجود دارد که کارگر در آن بخش به صورت کامل و با ذکر جزئیات دقیق، خواسته خود را بیان می‌کند.
نگارش دلایل و ضمائم
مرحله بعدی در تنظیم دادخواست شکایت کارگر از کارفرما که در تمامی دادخواست‌ها لازم است این بخش به طور کامل نگارش شود، دلایل و ضمائم است. هر ادعایی که مطرح می‌شود، لازم است از طریق دلایل و مدارک ارائه شده، به اثبات برسد.
در این زمینه که کارگر ادعا می‌کند، حقوق و دستمزد از طرف کارفرما پرداخته نشده است، باید دلایلی را عنوان کند که بتواند ادعای مطرح شده را به خوبی ثابت نماید.
کارگر هر دلیل و مدرکی که برای اثبات ادعای خود داشته باشد، می‌تواند ضمیمه دادخواست نموده و آن را تحویل اداره کار بدهد. اداره کار بر اساس دلایلی که کارگر ارائه می‌کند، حکم مقتضی را صادر می‌کند. بنابراین مهم است که کارگر به چه دلایل و مدارکی استناد نموده است.
لازم به ذکر است که در طرح تمامی دعاوی کار، لازم است که از طرف خواهان، مدارکی ارائه شود که رابطه کارگری و کارفرمایی به اثبلت برسد. در واقع برای اداره کار، باید ابتدا رابطه کاری طرفین مشخص شود تا بعد احراز این موضوع در نهایت، به خواسته مربوطه رسیدگی شود.
نگارش شرح خواسته
با تکمیل قست‌های مزبور در دادخواست، نوبت به مرحله تنظیم شرح خواسته می‌رسد. در این بخش لازم است که ستون شرح خواسته با استناد به مواد قانونی نوشته شود.
در واقع آنچه که کارگر درخواست می‌کند، باید به صورت صریح و دقیق در بخش مربوطه در دادخواست عنوان گردد. با نگارش کامل دادخواست، کارگر باید متن دادخواست را امضاء کند که نشان از تایید نظیم دادخواست توسط وی است.
